महाराष्ट्रात पेट्रोल डिझेल झाले स्वस्त ,नवीन दर जाहीर. Petrol Diesel Rate
Petrol Diesel Rate आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत कच्च्या तेलाच्या किमतीत होणारी वाढ भारतीय अर्थव्यवस्थेवर मोठा प्रभाव टाकत आहे. या वाढीचा थेट परिणाम देशातील पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमतींवर होत आहे. सध्याच्या परिस्थितीचा आढावा घेऊया आणि विविध राज्यांमधील इंधन दरांची तुलना करूया.
कच्च्या तेलाच्या किमतीतील चढउतार: सोमवारी सकाळी आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमती वाढताना दिसल्या. तथापि, या किमती अजूनही प्रति बॅरल $90 च्या खाली आहेत. सकाळी 6 वाजताच्या सुमारास:
- डब्ल्यूटीआय क्रूड: $86.39 प्रति बॅरल
- ब्रेंट क्रूड: $88.13 प्रति बॅरल
भारतातील पेट्रोल-डिझेल दरांचे नियमन: भारतात दररोज सकाळी 6 वाजता इंधनाचे दर सुधारले जातात. जून 2017 पूर्वी ही सुधारणा दर 15 दिवसांनी केली जात होती. सध्या, देशातील तेल विपणन कंपन्या दररोज नवीन दर जाहीर करतात.
राज्यनिहाय दरांमध्ये बदल:
- राजस्थान: • पेट्रोल: 93 पैशांनी घट • डिझेल: 84 पैशांनी घट
- महाराष्ट्र: • पेट्रोल: 89 पैशांनी घट • डिझेल: 84 पैशांनी घट
- बिहार, हरियाणा आणि जम्मू-काश्मीर: या राज्यांमध्येही इंधन दरात घसरण दिसून आली.
- उत्तर प्रदेश: • पेट्रोल आणि डिझेल दोन्हींमध्ये 27 पैशांची वाढ
प्रमुख महानगरांमधील इंधन दर:
- दिल्ली: • पेट्रोल: 96.72 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 89.62 रुपये प्रति लिटर
- मुंबई: • पेट्रोल: 106.31 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 94.27 रुपये प्रति लिटर
- कोलकाता: • पेट्रोल: 106.03 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 92.76 रुपये प्रति लिटर
- चेन्नई: • पेट्रोल: 102.47 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 94.34 रुपये प्रति लिटर
इतर महत्त्वाच्या शहरांमधील दर:
- नोएडा: • पेट्रोल: 97.00 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 90.14 रुपये प्रति लिटर
- गाझियाबाद: • पेट्रोल: 96.58 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 89.75 रुपये प्रति लिटर
- लखनऊ: • पेट्रोल: 96.57 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 89.76 रुपये प्रति लिटर
- पाटणा: • पेट्रोल: 107.24 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 94.04 रुपये प्रति लिटर
- पोर्ट ब्लेअर: • पेट्रोल: 84.10 रुपये प्रति लिटर • डिझेल: 79.74 रुपये प्रति लिटर
इंधन दरांवर प्रभाव टाकणारे घटक: पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमती निर्धारित करताना अनेक घटक विचारात घेतले जातात:
- उत्पादन शुल्क
- डीलर कमिशन
- व्हॅट (मूल्यवर्धित कर)
- इतर करांचा समावेश
या सर्व घटकांमुळे इंधनाची किंमत मूळ किमतीच्या जवळपास दुप्पट होते. याच कारणामुळे ग्राहकांना पेट्रोल आणि डिझेलसाठी जास्त किंमत मोजावी लागते.
इंधन दरांचा अर्थव्यवस्थेवर होणारा परिणाम:
- वाहतूक खर्चात वाढ: इंधनाच्या किमती वाढल्याने वाहतूक खर्च वाढतो. यामुळे वस्तू आणि सेवांच्या किमतींवर परिणाम होतो.
- महागाई: इंधन दरवाढीचा थेट परिणाम सर्वसामान्य नागरिकांच्या खिशावर होतो. दैनंदिन वापराच्या वस्तूंच्या किमती वाढतात.
- उद्योगांवर परिणाम: उत्पादन आणि वितरण खर्चात वाढ होते, ज्यामुळे कंपन्यांच्या नफ्यावर परिणाम होतो.
- कृषी क्षेत्रावर ताण: शेतकऱ्यांना शेतीसाठी लागणाऱ्या यंत्रसामग्रीचा वापर करणे महाग होते.
- सार्वजनिक वाहतूक: बस, रेल्वे यांसारख्या सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्थेवर खर्च वाढतो.
उपाययोजना आणि भविष्यातील दृष्टिकोन:
- वैकल्पिक इंधन स्रोतांचा विकास: इलेक्ट्रिक वाहने, सीएनजी, एलपीजी यांसारख्या पर्यायांचा वापर वाढवणे.
- सार्वजनिक वाहतूक सुधारणा: शहरी भागात मेट्रो, बीआरटी यांसारख्या प्रणालींचा विस्तार करणे.
- इंधन बचतीस प्रोत्साहन: जनतेला इंधन वाचवण्यासाठी प्रोत्साहित करणे आणि त्यासाठी मोहिमा राबवणे.
- स्वदेशी तेल उत्पादन वाढवणे: देशांतर्गत तेल उत्पादन वाढवून आयातीवरील अवलंबित्व कमी करणे.
- आंतरराष्ट्रीय संबंध: तेल निर्यातदार देशांशी चांगले संबंध ठेवून योग्य किमतीत तेल मिळवणे.
कच्च्या तेलाच्या किमतीतील चढउतार हा जागतिक अर्थव्यवस्थेचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. भारतासारख्या विकसनशील देशासाठी या किमतींचे व्यवस्थापन करणे हे एक आव्हान आहे.
सरकार आणि तेल कंपन्यांनी एकत्र येऊन अशा धोरणांची आखणी करणे गरजेचे आहे, ज्यामुळे देशाच्या विकासाला चालना मिळेल आणि सामान्य नागरिकांवरील आर्थिक भार कमी होईल. दीर्घकालीन दृष्टिकोनातून विचार केल्यास, नवीकरणीय ऊर्जा स्रोतांकडे वळणे हे एक उत्तम पर्याय ठरू शकते.
